AFŞİN’İMİZ TARİH KOKUYOR MÜZEYİ FAZLASIYLA HAKEDİYOR
Kentlerinde İnsanlar gibi kaderi var. Bazen ağlarlar, bazen gülerler. İşte kaybolan Efsus şehrinin bulunuşu, bu kentin kaderini değiştirecek kadar önemli, öyle önemli ki Efsus Antik kentini bir tarih hazinesi olarak değerlendirmeliyiz. Şehrimizde Afşin Bey İlköğretim okulunun altında Afşin'in gizli tarihi yatıyor. Afşin'in tarihi ile ilgili çok önemli belgelere ulaşılmıştır. Afşin İpek yolu üzerinde M.Ö.16 bin yıllık tarihi bir kent Hitit, Asur, Frigya, Lidyayılar, Kommagenler, Roma, Bizans, Arap, Selçuklu ve Osmanlı yönetimlerinde kalmış Hitit yazılı kaynaklarında Afşin Hititler tarafından M.Ö.4000 yıllarında kurulmuş ayrıca Hitit Kralı III Hatuşili'nin yukarı ülkesinin Lawazantiye (Lavazantiye) bölgesinde bulunmaktadır. Bazı güzellikler insanı sever, insanla büyür. Afşin’de böyle bir güzelliğin sahibidir. Afşin’de bulanan Eshab-ı Kehf Külliyesi, Afşin ulu cami, Dedebaba türbesi, Afşin Hurman Kalesi, Afşin Süt pişiren kalesi, Afşin Kuruhan, Afşin sevin dikmen tepesi Roma rasathanesi, Afşin Büğet Su sarnıcı, Afşin üçler mağarası, Afşin Göz Mağarası, Afşin Mağara gözü, Afşin Kızoğlan Kayası ile Afşin’imizde bulunan birçok tarihi eserleri vardır.Yeryüzünde önemli, özel ve kadim şehirler vardır. Bu şehirler geçmişten günümüze tarih, bilim, hukuk, inanç, kültür, sanat, edebiyat, medeniyet gibi insanlık kültürünün oluşumuna ve gelişimine mekân olmuş önemli merkezlerdir. Bu şehirlerden bir tanesi de Efsus-Afşin şehridir. Efsus-Afşin Şehrinin bin bir yüzü vardır. Kadim şehirler tarihte önemli olaylar geçirselerde varlığını hep devam ettirirler. Her kentin kendine göre tarihi eserleri ile bağrında yaşamış uygarlıklar vardır. Efsus şehrimizde birçok uygarlığa beşiklik etmiştir. Efsus-Afşin Bölgesinin Höyükleri: Kara- Elbistan (yani eski Elbistan), İzkaftil (İğde) Kara Öyük (Karahüyük),Çavlı-Han (Çoğulhan),Tel-Afşin-Tıl-Afşin (höyüklü),Til (Akbayır), Yarbus-Yarpuz-Efsus (Afşin), Hunu (Arıtaş) Lorşun (Altunelma), Tantaris (Tanır), Evzaniye (Ozanöyük-Doğan), Karagöz Köyü Tedevin Höyük,Karagöz köyü Çebikçil höyüğü,Karagöz köyü Vezir höyüğü, (Arıstıl-Bakraç), Kaşanlı, Malap (Bakış), Sevdilli, kabaağaç ve Celeği (Ekinözü), Afşin Emirli Köyü Karaya dağı höyüğü, Afşin Alimpınar Köyü Höyüğü, Afşin Fidanlığı Atlas Höyüğü, Afşin atlas suyu Höyüğü, Afşin Deveboynu Köyü Höyüğü,Afşin Türksevin Köyü Höyüğü.Afşin Emirilyas köyü Höyüğü,Afşin Çobanbeyli höyüğü ,Altaş Höyük,Kuşkayası Köyü Kızılhöyük,Afşin Çöte,Türksevin Köyü höyüğü, Maravuz (Dağlıca) Maragos Höyüğü bunların hepsi Afşin’imizin sahip olduğu uygarlıkların güzelliklerdir.Afşin müzesinin bir an önce açılması gerekmektedir. Afşin’imizde tüm uygarlıkların tarihi eserleri olduğundan Afşin’e acilen Müze açılmalıdır. Afşin’imize kurulacak müze zamanla gerek tarihten önceki devirler gerek eski ve orta çağlar için Türkiye’mizin zengin müzelerinden biri olacağı mümkündür. Şu şartla ki eldeki mevcut eserler titizlikle korunarak ve müzenin bir an öncesi açılması şart. Afşin’imiz tarihi eserler konusunda çok zengin bir şehirdir. Bunun için Afşin’e acilen bir müze açılması kaçınılmazdır. Afşin ve çevresi ilk ve orta çağda ticaret yollarının üzerinde bulunan bir yerleşim yeridir. Kahramanmaraş ve İlçelerinde toplam 54 adet höyük tespit edilmiştir. Tespit edilen 54 höyükten 30 adeti Afşin şehrimizin sınırları içerisinde bulunmaktadır. Bilhassa Afşin ve çevresi Tarihçiler için özel olarak ilgi alanıdır. bu yüzden Afşin ve Yöresinin tarihi çok önemlidir. Afşin’imiz Eshab-ı Kehf Şehri olarak bilinmektedir. Afşin ve çevresi ilk ve orta çağda ticaret yollarının üzerinde bulunmaktaydı, aynı zamanda ordu yollarının üzerinde bunuyordu. Bu sebeple Afşin il ve orta çağdan bu yana çok önemli bir konumda bulunmaktaydı.
Bu bölgeye Afşin adında iki Türk komutanı gelmiştir. Biri Abbasi Halifesi zamanında Afşin Bey bu bölgeyi fethetmiştir. İkinci Afşin Bey ise Sultan Alparslan zamanında Kayseri bölgesinden gelip gene burayı fethetmiştir. Bundan dolayı Afşin ismi ilçemize verilmiştir. Afşin Bölgesinin önemli noktası da Huni yani Arıtaş Mahallesidir. Hititler dönemine kadar uzanmaktadır tarihi, çok önemli olaylara ev sahipliği yapmıştır. 1277 yılında Memluk Sultanı Baybars Huni Ovasında Moğolları Ağır bir yenilgiye uğratmıştır. "Afşin ve bölgesi bir açık hava müzesi konumunda" Afşin ve bölgesinde pek çok tarihi eserler çıkmaktadır. Afşin şehrimiz adeta açık hava müzesi konumundadır. Acilen Afşin’de bir müze açılması gerekmektedir. Afşin Hurman Kalesi restore edilerek Turizme kazandırılmalıdır. Afşin Hurman Kalesinin yanında Makedonya Kralı Büyük İskenderin komutanı Antiğon M.Ö.301 Yılında Hurman Kalesinin önünde Şiddetli bir savaş yapmıştır. Yaptığı savaşta yaralanan Komutan Antiğon askerlerine şu sözleri söylemiştir. Her şeyinizi feda edin Hurman Kalesini düşürmeyin demiştir. Afşin’imizin çok büyük tarihi vardır. Afşinliler olarak tarihimize ve tarihi eserlerimize sahip çıkmalıyız. Şunu iyi bilmeliyiz tarihi eserler bir yerin tarihidir. Bu eserler yok olursa toplum tarih şuurunu yitirir.
Afşin Şehrinde bulunan kaleler
1-Hurman-Rumman (Marabuz) Kalesi.
2-Efsus-Afşin Kalesi.
3-Kerevin süt pişiren kalesi.
4-Afşin İkiz Tepe Kalesi.
5-Afşin-Emirilyas Köyü Kalesi.
6-Afşin-Tilafşin (Hüyüklü) Kalesi.
7-Afşin Arıtaş (Hunu ) Kalesi.
8-Afşin Karagöz köyü Lale Tepe Kalesi.
9-Afşin-Söğütderesi-Yastık Kale
10-Afşin-Mehre (Ortaklı) köyü Kalesi.
11-Afşin-Kabaağaç köyü kalesi
12-Afşin Söğütderesi-kütük(Kötü) kale
Eski Çağda bu bölgenin en meşhur ve büyük şehri ve Başkenti bu gün Afşin adı ile teşkil edilen İlçenin merkezi olan Efsus-Arabissos şehri idi.Bizans İmparatoru Alexios Komnenos ile Bhermund arasında 1108 yılında yapılan anlaşmaya göre sözde Bohermunda bırakılan yerler Afşin Efsus-Yarpuz havalisi Orta çağ Süryani , Ermeni ve Arap kaynaklarında Cahan bölgesi olarak adlandırılmıştır. Bölgenin en eski Şehri Arabisos olarak bilinen bu günkü Afşin-Yarpuz kazasının merkezindeki Efsus şehri idi. Bu şehir VI yüzyılda meydana gelen iki deprem sonu harap oldu. Aramissos Hisarı (Küçük Atlasta bulunan ) Afşin kazasının (Arabissos Hisarı) , Afşin'in Emirilyas köyünde bulunan (Amira Kasabası Hisarı), Afşin Hüyüklü köyünde bulunan(Tel Thampson Hisarı) Afşin kazasının merkezinde bulunan Orta çağ Hisarı ve Afşin kazasının Arıtaş-Hunu kasabasında bulunan (Khonies Hisarı) ve (Khonion, Honin Hunu Hisarı) Afşin kazası bir Kaleler şehri olduğu gibi aynı zamanda bir Hisarlar şehridir.
2-Afşin Kuruhan Restore edilerek Turizme Kazandırılmalıdır.
3-Afşin Büğet Mahallesi Roma Barajı
4-Afşin Sevin Mahallesi Dikmen tepesi Roma Rasathanesi
5-30 Adet Afşin-Efsus Höyükleri
6-Afşin Beyin Hüyüklü Mahallesinde bulunan kalesi Restore edilerek Turizme Kazandırılmalıdır.
7-Kızoğlan kayası Turizme kazandırılmalıdır.
8-Afşin Mağaraları irili ufaklı 20 adet olan Afşin mağaraları Turizme kazandırılmalıdır.
Afşin’i tarihte değil Tarihi Afşin aramak gerektiğine inanıyorum. Bir Afşin sevdalısı olarak Afşin’imizde bulunan tarihi eserlerimize sahip çıkalım. Afşin Atatürk parkında tüm uygarlıkları temsil eden tarihi taşlar ve küpler bulunmaktadır. Ben bir Afşin sevdalısı olarak Afşin’imin tüm insanlarına Afşin’in tarihi ve kültürüne sahip çıkılmasını istiyorum. Tarihi eserlerimize kırmayalım ve üzerine yazı yazmayalım. Afşin’imize acilen müze açılmalıdır.
ARAŞTIRMACI YAZAR
MUSTAFA KÖŞ
AFŞİN KENT KONSEYİ TARİHİ ARAŞTIRMALAR BÖLÜM BAŞKANI
Bu bölgeye Afşin adında iki Türk komutanı gelmiştir. Biri Abbasi Halifesi zamanında Afşin Bey bu bölgeyi fethetmiştir. İkinci Afşin Bey ise Sultan Alparslan zamanında Kayseri bölgesinden gelip gene burayı fethetmiştir. Bundan dolayı Afşin ismi ilçemize verilmiştir. Afşin Bölgesinin önemli noktası da Huni yani Arıtaş Mahallesidir. Hititler dönemine kadar uzanmaktadır tarihi, çok önemli olaylara ev sahipliği yapmıştır. 1277 yılında Memluk Sultanı Baybars Huni Ovasında Moğolları Ağır bir yenilgiye uğratmıştır. "Afşin ve bölgesi bir açık hava müzesi konumunda" Afşin ve bölgesinde pek çok tarihi eserler çıkmaktadır. Afşin şehrimiz adeta açık hava müzesi konumundadır. Acilen Afşin’de bir müze açılması gerekmektedir. Afşin Hurman Kalesi restore edilerek Turizme kazandırılmalıdır. Afşin Hurman Kalesinin yanında Makedonya Kralı Büyük İskenderin komutanı Antiğon M.Ö.301 Yılında Hurman Kalesinin önünde Şiddetli bir savaş yapmıştır. Yaptığı savaşta yaralanan Komutan Antiğon askerlerine şu sözleri söylemiştir. Her şeyinizi feda edin Hurman Kalesini düşürmeyin demiştir. Afşin’imizin çok büyük tarihi vardır. Afşinliler olarak tarihimize ve tarihi eserlerimize sahip çıkmalıyız. Şunu iyi bilmeliyiz tarihi eserler bir yerin tarihidir. Bu eserler yok olursa toplum tarih şuurunu yitirir.
Afşin Şehrinde bulunan kaleler
1-Hurman-Rumman (Marabuz) Kalesi.
2-Efsus-Afşin Kalesi.
3-Kerevin süt pişiren kalesi.
4-Afşin İkiz Tepe Kalesi.
5-Afşin-Emirilyas Köyü Kalesi.
6-Afşin-Tilafşin (Hüyüklü) Kalesi.
7-Afşin Arıtaş (Hunu ) Kalesi.
8-Afşin Karagöz köyü Lale Tepe Kalesi.
9-Afşin-Söğütderesi-Yastık Kale
10-Afşin-Mehre (Ortaklı) köyü Kalesi.
11-Afşin-Kabaağaç köyü kalesi
12-Afşin Söğütderesi-kütük(Kötü) kale
Eski Çağda bu bölgenin en meşhur ve büyük şehri ve Başkenti bu gün Afşin adı ile teşkil edilen İlçenin merkezi olan Efsus-Arabissos şehri idi.Bizans İmparatoru Alexios Komnenos ile Bhermund arasında 1108 yılında yapılan anlaşmaya göre sözde Bohermunda bırakılan yerler Afşin Efsus-Yarpuz havalisi Orta çağ Süryani , Ermeni ve Arap kaynaklarında Cahan bölgesi olarak adlandırılmıştır. Bölgenin en eski Şehri Arabisos olarak bilinen bu günkü Afşin-Yarpuz kazasının merkezindeki Efsus şehri idi. Bu şehir VI yüzyılda meydana gelen iki deprem sonu harap oldu. Aramissos Hisarı (Küçük Atlasta bulunan ) Afşin kazasının (Arabissos Hisarı) , Afşin'in Emirilyas köyünde bulunan (Amira Kasabası Hisarı), Afşin Hüyüklü köyünde bulunan(Tel Thampson Hisarı) Afşin kazasının merkezinde bulunan Orta çağ Hisarı ve Afşin kazasının Arıtaş-Hunu kasabasında bulunan (Khonies Hisarı) ve (Khonion, Honin Hunu Hisarı) Afşin kazası bir Kaleler şehri olduğu gibi aynı zamanda bir Hisarlar şehridir.
2-Afşin Kuruhan Restore edilerek Turizme Kazandırılmalıdır.
3-Afşin Büğet Mahallesi Roma Barajı
4-Afşin Sevin Mahallesi Dikmen tepesi Roma Rasathanesi
5-30 Adet Afşin-Efsus Höyükleri
6-Afşin Beyin Hüyüklü Mahallesinde bulunan kalesi Restore edilerek Turizme Kazandırılmalıdır.
7-Kızoğlan kayası Turizme kazandırılmalıdır.
8-Afşin Mağaraları irili ufaklı 20 adet olan Afşin mağaraları Turizme kazandırılmalıdır.
Afşin’i tarihte değil Tarihi Afşin aramak gerektiğine inanıyorum. Bir Afşin sevdalısı olarak Afşin’imizde bulunan tarihi eserlerimize sahip çıkalım. Afşin Atatürk parkında tüm uygarlıkları temsil eden tarihi taşlar ve küpler bulunmaktadır. Ben bir Afşin sevdalısı olarak Afşin’imin tüm insanlarına Afşin’in tarihi ve kültürüne sahip çıkılmasını istiyorum. Tarihi eserlerimize kırmayalım ve üzerine yazı yazmayalım. Afşin’imize acilen müze açılmalıdır.
ARAŞTIRMACI YAZAR
MUSTAFA KÖŞ
AFŞİN KENT KONSEYİ TARİHİ ARAŞTIRMALAR BÖLÜM BAŞKANI
