Burdur'da düzenlenen Hayvancılık, Tarım ve Gıda Teknolojileri AR-GE ve İnovasyon Festivali'nde (HAYTEKFEST 2025) öğrenciler, girişimciler, firmalar, kamu kurum ve kuruluşları tarafından tarım sektörüne yönelik hazırlanan 42 proje finalde yarışıyor.
Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi ev sahipliğinde Tarım Teknolojileri Kümelenmesi Platformunun katkısıyla düzenlenen festivalde, tarımda üretimi artıracak, üreticiyi destekleyecek, çalışmaları kolaylaştıracak projeler sergileniyor.
'Sürdürülebilir Kalkınma, Sürdürülebilir Hayvancılık, Tarım ve Gıda Teknolojileri' temasıyla hayata geçirilen festivalde bu yıl 92 proje yarıştı, 42 proje finale kaldı.
Gençler, firmalar, kamu kurum ve kuruluşlarınca hazırlanan bu projelerden ilk 3'ü ödüllendirilecek. Birinciliğe değer bulunan proje için 150 bin, ikinciliğe seçilen proje için 100 bin ve üçüncü olan proje için 75 bin lira ödül verilecek.
- Projelerde yapay zeka ön planda
Afyonkarahisar Şehit Ayhan Sarıçiçek Gençlik Merkezi'nde lise öğrencileri tarafından 'Yapay Zeka Tabanlı Bitki Hastalık Tespiti ve Tedavi Önerileri' projesi hazırlandı.
Proje sorumlusu öğretmen Mevlüde Akdeniz, AA muhabirine, çocukların deney atölyesinde yapay zeka üzerinde çalışma yaptıklarını söyledi.
Öğrencilerin, yapraklar üzerindeki hastalıkları irdelediğini dile getiren Akdeniz, 'Yaklaşık 50 bin yaprak çeşidi, 17 bitki üzerinde çalıştılar. Yapay zeka üzerinden bir uygulama geliştirdiler, hasarlı bitkilerin fotoğraflarını çekip uygulamaya gönderdiler. Uygulamada bitkinin hangi hastalığı olduğu, ne kadar hasarlı olduğu, bitkinin türüne ilişkin bilgi dokümanı elde ettiler. Ziraat mühendisleriyle çalışamayan üreticiler için bunu geliştirdiler.' dedi.
Festivale 'Yaş Hayvan Gübresi Hızlı Kurutma ve Geri Kazanım Sistemi' projesiyle katılan Anka Biyokütle Enerji Tesisi ve Teknoloji Sanayi Şirketinin sahibi Gizem Kozak da büyükbaş hayvanların yaş gübrelerini kapalı bir ortamda kurutarak biyokütle elde ettiklerini belirtti.
Doğaya yararlı bir çalışma yürüttüklerini ifade eden Kozak, projenin katılımcılardan da ilgi gördüğünü dile getirdi.
Zonguldak Tarım ve Orman Müdürlüğünden 3 kişilik ekip de 'Arıcılıkta LOT Tabanlı Akıllı Kovan Yönetim Sistemi' projesini tanıttı. Proje sorumlularından İsmail Şahin, geleneksel arıcılığı teknolojiyle buluşturarak sektöre yeni bir vizyon kazandırmayı hedeflediklerini söyledi.
Yapay zeka destekli çalışmayla hem bal verimini artırmayı hem de üreticiyi korumayı amaçladıklarını belirten Şahin, üreticilerin projeden memnun kalacaklarını ifade etti.
- Bitkideki zararlıları üreticiye bildirecek sistem geliştirdiler
Festivalde, 'Tarımsal Alanlarda Zararlı Tespiti için Akıllı Erken Uyarı Sisteminin Geliştirilmesi' projesi de ilgi gördü.
Proje sorumlusu Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Hassas Tarım ve Tarımsal Robotlar Bölümü Dr. Öğretim Üyesi Mesut Çoşlu, tarımsal alanlarda zararlı teşhisinde erken öğrenme tabanlı bir sistem geliştirdiklerini söyledi.
Domates tuta zararlısı üzerinde çalıştıklarını ifade eden Çoşlu, 'Tuta zararlısını tespit edip sayan bir sistem geliştirdik, yapay zeka tabanlı bir sistem. Ürünün üzerinde zararlı sayısı arttığında üreticinin telefonuna mobil uygulama üzerinden bildirim gidecek. Üretici zamanında müdahale ederek gerekli tedbiri alacak.' diye konuştu.
Tarım ve Orman Bakanlığından ziraat mühendisi Osman Aslan da 'Yağmur Suyu Hasadı ile Bitkisel ve Hayvansal Ürün Üretimi' projesini tanıttı.
Bahçeler için geliştirdiği sistemle yağmur suyuyla sebze, meyve üretimini teşvik etmeyi amaçladığını ifade eden Aslan, projenin su maliyetini düşüreceğini belirtti.
Festivalde sergilenen bazı projeler şöyle:
'Akıllı Kurulama Eldiveni: Sodyum Poliakrilat ve Nem Sensörlü Buzağı Sağlık Destek Sistemi, Büyükbaş Besi Hayvancılığı için Çoklu Yapay Zeka Optimizasyon ve Karar Destek Sistemi, Kümes Hayvanları için Çok Amaçlı Otonom Bir Robotun Tasarlanması ve Geliştirilmesi, Sığırların Memelerinde Bovine Herpesviruslar Sonucu Gelişen Lezyonların Tedavisinde Kullanılan Topikal Krem (Nonherpes), Yenidoğan Buzağılarda Yaşam Oranını Artırmaya Yönelik Akıllı Küvöz Sistemi Tasarımı, Akdeniz Meyve Sineğine Karşı Yeni Bir Tuzak, Antep Fıstığı Kabuğundan Organik Malç Üretimi, Atık Hammaddelerden Zengin İçerikli Yem Üretimi, Bitki Koruma Robotu, Endüstriyel Karbon Emisyonlarının Azaltılmasında Döngüsel Ekonomi Yaklaşımıyla Algal Biyokütle Üretim Prosesi Oluşturulması.'
