Türkiye İş Bankası'nın katkılarıyla, Zeugma Antik Kenti'nde yer alan Muzalar Evi'ndeki mozaikleri dış etkenlerden korumak amacıyla inşa edilen korugan yapı tamamlandı.
Bankadan yapılan açıklamaya göre, Gaziantep Valiliği tarafından hayata geçirilen ve mozaiklerin korunmasının yanı sıra ziyaretçilerin alanı rahatlıkla gezebilmesine olanak sağlayan yapıyı yerinde inceleyen Türkiye İş Bankası Genel Müdür Yardımcısı Suat Sözen, İş Sanat Genel Müdürü Zuhal Üreten ve yerel yöneticiler, Zeugma Antik Kenti ile Muzalar Evi'ni de ziyaret etti.
Ziyaret sırasında Kazı Başkanı ve Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Klasik Arkeoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Kutalmış Görkay, yürütülen çalışmalar ve elde edilen bulgular hakkında bilgi verdi.
Türkiye İş Bankası, 2012-2019 yılları arasında destek verdiği kazı çalışmaları sonucunda Muzalar Evi'nden çıkarılan 938 eserin Gaziantep Arkeoloji Müzesi'ne kazandırılmasına katkı sundu.
Korugan yapı, mozaikleri çevresel etkilerden koruyacak şekilde bölgenin iklim koşulları dikkate alınarak tasarlandı. Yakın zamanda ziyarete açılması planlanan yapı, Zeugma Antik Kenti'nin önemli noktalarından biri olan Muzalar Evi'ni koruma altına alacak.
- Arkeolojik mirasın ortaya çıkarılmasına ve korunmasına destek
Türkiye'nin arkeolojik varlığının gün yüzüne çıkarılarak dünya kültür mirasına kazandırılması, korunarak gelecek kuşaklara aktarılması ve bu alandaki bilimsel araştırmalara imkan sağlanması amacıyla Türkiye İş Bankası, Zeugma Antik Kenti'nde Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yürütülen kazı çalışmalarına da destek verdi.
Zeugma Antik Kenti'ne ilk olarak 2000'lerdeki kazılar sırasında katkıda bulunan banka, daha sonra kentin iyi korunmuş Roma konutu örneklerinden biri olan Muzalar Evi'ndeki arkeolojik çalışmaları da destekledi.
Ankara Üniversitesi Dil Tarih ve Coğrafya Fakültesi Klasik Arkeoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Kutalmış Görkay başkanlığındaki ekip tarafından 2007'de başlatılan, 2012'den itibaren İş Bankası'nın da katkı sağladığı Muzalar Evi'ndeki kazı çalışmaları 2019'da tamamlandı.
Muzalar Evi'nde 2012-2019 arasında yapılan arkeolojik kazılarda 938 eser gün yüzüne çıkarılarak Gaziantep Arkeoloji Müzesi'ne kazandırıldı.
İş Bankası, klasik Yunan eğitiminin parçası olan lirik şiir, tarih, müzik, astronomi ve felsefe gibi konuların esin kaynağı sayılan dokuz Muzanın betimlendiği mozaikten dolayı 'Muzalar Evi' olarak adlandırılan arkeolojik değerin korunmasına yönelik de desteğini devam ettirdi.
Banka, Zeugma dışında Aydın'da Nysa Antik Kenti, Muğla'da Stratonikeia Antik Kenti ile Denizli'deki Tripolis ve Laodikeia antik kentlerindeki kazı çalışmalarını da destekliyor.
Kırşehir Kaman'da kazı çalışmalarını sürdüren Japon Anadolu Arkeoloji Enstitüsü'ne de banka tarafından muhtelif katkılar sağlanırken Antalya'da Patara Antik Kenti, İzmir'de Teos Antik Kenti'ndeki kazı çalışmaları da bu kapsamda destekledi.
Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları tarafından arkeoloji alanındaki akademik çalışmaların gelecek nesillere aktarılması amacıyla kazı başkanları tarafından hazırlanan eserlerin basımına da destek veren banka bu kapsamda bugüne kadar Zeugma, Patara, Teos, Nysa ve Stratonikea kitaplarını yayımlandı.
- 'Ziyaretçiler burayı rahatlıkla gezebilecek'
Açıklamada görüşlerine yer verilen İş Bankası Genel Müdür Yardımcısı Suat Sözen, arkeolojik kazı çalışmalarıyla binlerce yıllık tarihsel ve kültürel hafızanın gün yüzüne çıktığını, kazıların sadece geçmişe değil bugüne ve geleceğe de ışık tuttuğunu belirtti.
Sözen, birçok medeniyete ev sahipliği yapan Anadolu coğrafyasında Hititlerden Friglere, Lidyalılardan Romalılara, Bizanslılardan Selçuklu ve Osmanlı'ya binlerce yıllık tarihsel birikimin izlerinin görüldüğünü anımsattı.
Farklı kültürlerin buluştuğu, değişik uygarlıkların birikimlerinin birer tanığı olan arkeolojik zenginliklerin bugünkü nesillere ulaştırılması ve korunarak geleceğe aktarılabilmesinin büyük önem taşıdığının altını çizen Sözen, şunları kaydetti:
'Yoğun emek ve çabayla, istikrarla ve sabırla yürütülmesi gereken bu çalışmalar ancak desteklemesi durumunda uzun soluklu ve sürdürülebilir bir şekilde devam edebilir, ortaya çıkan değerler korunarak geleceğe taşınabilir. Biz de Muzalar Evi'ndeki kazıların ardından buranın korunmasına yönelik de sorumluluk hissettik ve korugan yapının inşasına destek olduk. Korugan yapı sayesinde Muzalar Evi hem dış etkenlerden korunacak hem de ziyaretçiler burayı rahatlıkla gezebilecek, daha çok yerli ve yabancı turistin tur rotasına dahil olabilecek.'
Sözen antik kentlerde gerçekleştirilen kazılardaki bilimsel ilerlemelere bakıldığında Türkiye'nin dünya mirasına sunduğu ve sunacağı çok büyük bir zenginliğe sahip olduğunun her seferinde yeniden görüldüğünü vurgulayarak, 'Kadim bir geçmişin sessiz tanıkları olan antik kentlerden arkeolojik mirasımızı daha güçlü biçimde ortaya koyan pek çok yeni eser ve bilgi çıkarılıyor.' ifadesini kullandı.
- 'Gerçek hikayelerini arkeolojik çalışmalarla anlamaya çalıştık'
Kazı Başkanı Ankara Üniversitesi Dil Tarih ve Coğrafya Fakültesi Klasik Arkeoloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Kutalmış Görkay da değişik medeniyetlerin buluştuğu bir coğrafyada yer alan, Doğu ve Batı kültürlerinin kaynaştığı, yeni sentezlerin ortaya çıktığı bir kent olan Zeugma'da uygarlıkların izlerini, geride bıraktıklarını, en önemlisi de onların gerçek hikayelerini arkeolojik çalışmalarla anlamaya çalıştıklarını paylaştı.
Muzalar Evi'nin zengin mimari dekorasyonu, iyi korunmuş mozaik ve freskleriyle Zeugma'daki en önemli Roma konutu örneklerinden biri olarak gösterildiğini vurgulayan Görkay, mozaiklerin MS 1. yüzyıl sonu ile 2. yüzyıl başlarına tarihlendiğini kaydetti.
Görkay, mekanın iç dekorasyonunun büyük oranda İmparator Hadrian Dönemi'nde tamamlandığını kaydederek, evleri ve avluları süsleyen mozaiklerin ve duvar resimlerinin dönemin sosyal hayatı konusunda pek çok ipucu verdiğini anlattı.
