Afşin-Elbistan A Termik Santrali geçtiğimiz günlerde çevreye verdiği zarar nedeniyle herhangi bir ceza alamayacak ve üretime aynı şekilde devam edecek.
Afşin-Elbistan Termik A ve B Santrali, 2013 yılının Mart ayında yürürlüğe giren Elektrik Piyasası Kanunu çerçevesinde çevre kirliliği dolayısıyla ceza kesilebilecek kurumlar listesinden çıkarıldı. Elektrik Piyasası Kanunu’na göre Termik santrallere çevre kirliliği nedeniyle 5 yıl idari para cezası uygulanamayacak.
2018’e kadar
Tasarının 12. maddesi kamuya ait, özelleştirilmiş ve özelleştirilecek olan kömürlü santralleri 2018’e kadar çevresel izinlerden muaf tutuyor. Yasa tasarısının ilgili maddesine göre, bu tesislerin çevreye vereceği zarar nedeniyle üretiminin durdurulması ve bu nedenle idari para cezası uygulanması da yasaklanıyor.
Elektrik Piyasası Kanunu’na göre Afşin-Elbistan A ve B Termik Santrali’ne 2018 yılına kadar çevre kirliliği dolayısıyla idarî para cezası uygulanamayacak ve bu gerekçeyle de elektrik üretimi durdurulamayacak. 33 yıldır baca gazı arıtma tesisi olmadan çalışan santralden çevreye kansere yol açan tonlarca kül yağıyor.
Afşin-Elbistan A Santrali, 2013 Mart ayında yürürlüğe giren Elektrik Piyasası Kanunu çerçevesinde çevre kirliliği dolayısıyla ceza kesilebilecek kurumlar listesinden çıkarıldı. Her iki santrale de çevreyle ilgili mevzuatlara uygunluğun sağlanması için 2018 yılına kadar süre tanındı. Türkiye’nin en büyük linyit kömürü rezervine sahip Afşin-Elbistan bölgesindeki A ve B termik santralleri, çevreye verdiği zarar dolayısıyla defalarca Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü tarafından idari para cezasına çarptırıldı.
A Termik Santrali her biri 344 MW gücünde olan 4 ünite olarak hesaplanmış ve Temmuz 1984 üretime başlamış ve aralıksız olarak üretime devam etmiştir. Bu zamana kadar yaklaşık 400 milyon ton linyit kömürü yaktığı tahmin edilen A Termik Santrali yaklaşık 100 milyon KW elektrik üretmiştir
Geçtiğimiz yıllarda A Termik çevreye 38,7 milyon ton kül, 117,4 milyon ton karbondioksit, 5,8 milyon ton kükürt gazı, 0,28 milyon ton azot gazı yaydı; bunun yanı sıra 23 milyon ton toryum ve 56,7 ton uranyumu çevreye bıraktı.
A Termiğe Ocak 2013 tarihinde en son 160 bin lira ceza
2013 yılında Yapılan incelemede, santral çevresindeki kar üzerinde yaklaşık 1 santim kalınlığında kül tabakası olduğu görüldü ve santrale daha önce de çevre kirliliği nedeniyle ceza uygulandığı için Çevre Kanunu'nun 20. maddesinin B bendi uyarınca bu defaki ceza iki katına çıkarıldı. Afşin-Elbistan A Termik Santrali'ne kirlilikten dolayı 160 bin TL para cezası uygulandı.
2013 Mart ayında yürürlüğe giren Elektrik Piyasası Kanunu’ndaki ‘idari para cezası yazılamaz’ hükmü de en çok Afşin-Elbistan A Termik Santrali’ni ilgilendiriyor. Öyle ki, daha önceki yıllarda da elektro filtrelerindeki arızalar sebebiyle çevreye kül salınan A Termik, geçtiğimiz haftalarda da aynı konuyla gündeme geldi. Enerji sektörüne sağladığı katkı kadar çevreye verdiği zararla da konuşulan, mekanik ömrünü tamamlayan santralin ceza verilemeyecek kurumlar listesine dahil edilmesi kanundaki en dikkat çekici nokta olarak değerlendiriliyor.
Karla değil “kül” ile mücadele
Çoğulhan mahallesinde yaşayan vatandaşlar, Afşin-Elbistan A Termik Santrali’nin 33 yıldır kasabalarına kül yağdırdığı iddiasında bulunurken, devlet yetkililerinin yaşanılan çevre felaketini biran önce çözmesini istiyorlar.
27 Temmuz 1975 yılında dönemin Başbakanı Süleyman Demirel'in temelini attığı, 21 Ekim 1984'te de yine dönemin Başbakanı Turgut Özal tarafından birinci ünitesinin açılışı yapılan, ancak, ''Baca Gazı Arıtma Sistemi'' bulunmayan Afşin-Elbistan A Termik Santrali'nin tehlike saçtığı iddia ediliyor.
Afşin-Elbistan A Termik Santralinin hemen yanında bulunan Çoğulhan Mahallesi’ne termik santralinden geldiği iddia edilen küller yağıyor. Araçlar, evler, arabalar ve sokakların tamamen küllerle kaplı olan mahallede yaşayan vatandaşlar termik santraline biran önce “Baca Gazı Arıtma Sistemi” kurulmasını istiyor.
