Afşin İlçe Sağlık Müdürlüğü, çocuklarda akran zorbalığı ile ilgili bir bilgilendirme metni yayımladı.
Akran zorbalığı, çocuğun yaşıtları tarafından tekrarlayan ve kasıtlı bir şekilde fiziksel, sözel, duygusal veya dijital yollarla zarar görmesi veya dışlanması durumudur. Bu durum genellikle güç dengesizliği içerir; yani zorbalığı yapan çocuk, fiziksel olarak daha güçlü, daha popüler, yaş olarak daha büyük ya da sosyal açıdan daha etkili olabilir. Gücü elinde bulunduran zorba, daha güçsüz gördükleri kişilere sürekli ve zarar vermek maksadıyla bilinçli olarak eziyet eder.
Akran Zorbalığının Türleri
Akran zorbalığı fiziksel olarak yapıldığında şiddet olarak kendini gösterir. Doğrudan temasın olduğu bu zorbalık çok yaygındır. Vurma, itme, tekme atma, şaplak atma, eşyalarına zarar verme gibi çeşitli şekillerde yapılan şiddettir. Okullarda en yaygın olan zorbalık türüdür.
Duygusal zorbalık bilerek yalnızlaştırma, kasıtlı olarak grubun dışına çıkarma aşağılama, görmezden gelme, küçük düşürme, dedikodu yapma, sosyal gruplardan dışlama gibi yollarla duygusal olarak zarar vermektir. Dışarıdan fark edilmeyebilir, uzun süreli derin etkiler bırakabilir. En zor fark edilen zorbalık türlerinden biridir.
Sözel zorbalık, akran zorbalığının bir türüdür ve konuşularak yapılan, çocukların duygularını ve özsaygısını zedeleyen tekrarlayıcı, kasıtlı ve incitici sözlü davranışları içerir. Alay etme, küfür etme, lakap takma, tehdit etme gibi yollarla sözlü olarak zarar verici davranışlarda bulunulmasıdır.
Siber zorbalık, akran zorbalığının dijital ortamlarda gerçekleşen türüdür. Bir çocuğun başka bir çocuğa karşı internet, sosyal medya, mesajlaşma uygulamaları, oyun platformları gibi dijital araçları kullanarak tekrarlı ve kasıtlı şekilde zarar vermesi siber zorbalık olarak tanımlanır. Kötüleyici ve tehdit edici mesajların gönderilmesi, kişisel hassas ve mağdurun zarar göreceği fotoğraf ve bilgilerin gönderilmesi, hakaret etme, aşağılama, tehdit etme gibi davranışları kapsar.
Akran Zorbalığının Etkileri ve Sonuçları Nelerdir?
Akran zorbalığı, çocuğun fiziksel ve duygusal sağlığı üzerinde olumsuz ve uzun süreli etkiler bırakabilir. Zorbalığa uğrayan çocuklar sadece o an değil, ilerleyen yaşlarda da bu deneyimin izlerini taşıyabilir. Okula gitme motivasyonu azalabilir, devamsızlık yapma isteği, okul kurallarına uymama isteği olabilir. Sosyal medya gruplarından çıkmak isteyebilir. Sosyal ilişkilerde azalma olabilir, arkadaşları ile görüşmek istemeyebilir. Çeşitli organizasyonlara katılmak istemeyebilir. Kendini ‘beceriksiz, yetersiz’ hissettiğini söyleyebilir. Keyif aldığı şeyleri bile artık yapmak istemediğini söyleyebilir. Kendine ve etrafına duyduğu güven azalabilir. İçine kapanabilir. Ara ara ağlama isteği gelebilir. Akademik başarısı düşebilir. Konsantrasyon eksikliği yaşayabilir. Karın ağrısı, baş ağrısı, mide bulantısı gibi tıbbi nedeni olmayan şikâyetler olabilir.
Akran Zorbalığını Nasıl Engelleyebiliriz?
Yüksek sesle göz teması kurup, net bir ses tonuyla hayır diyerek zorbayı durdurun.
Şiddete maruz kaldığınız ortamı terk ederek güvenilir bir ortama geçin.
Güvendiğin bir yetişkine anlatın. Öğretmen, rehber öğretmen, anne-baba gibi kişilere durumu açıkça anlatın.
Olayları gizleyerek zorbalara yardımcı olmayın. Zorbalığı durdurmak ve çocukları korumak için bilinçli, kararlı ve destekleyici adımlar atılmalıdır.
Akran zorbalığına maruz kalan çocuklar, uyum sağlama konusunda çeşitli zorluklar yaşayabilir. Günlük yaşantıya katılmak onlar için oldukça güç olabilir. Travma ve özgüven sorunları yaşayabilirler. Bu konuda destek almak isterseniz, Afşin İlçe Sağlık Müdürlüğünden ücretsiz danışmanlık hizmeti alabilirsiniz.
