Kanser hastalığının erken teşhisin önemine vurgu yapmak amacıyla her yıl 1-7 Nisan arasının Kanser Haftası olarak kutlandığını belirten KETEM sorumlusu Dr. Ayşenur Önaldı, “Erken teşhis edildiğinde tedavisi ve yaşam kalitesinin artırılabildiği kanser türleri göz önüne alındığında korunmanın önemi artmaktadır.” dedi.
Kanser beraberinde getirdiği sağlık sorunlarının yanı sıra, maddi ve manevi yönden uzun süreli mücadele gerektiren bir hastalık olduğunu belirten Dr. Önaldı, “ Dünyada her yıl kansere bağlı 8.8 milyon ölüm gerçekleşmekte ve önümüzdeki 10 yıl içerisinde bu rakamın 14 milyona (yılda) yükselmesi beklenmektedir.
Erkeklerde en sık görülen türler; akciğer ve prostat kanseri iken, tütüne bağlı kanserler de önemini korumaya devam etmektedir. Kadınlarda en sık görülen meme kanseri, her 4 kadın kanserinden birisi olmaya devam etmektedir Hem erkeklerde hem de kadınlarda bağırsak (kolorektal) kanseri üçüncü en sık görülen kanser türüdür. Çocukluk çağı kanserlerinde ise lösemi en sık görülen kanser türüdür. Ülkemizde son 5 yılın verileri değerlendirildiğinde; kanser sıklığında herhangi bir artış ya da azalış olmadığı söylenebilir. Türkiye’de görülmekte olan kanserin sıklığı Avrupa Birliği ülkeleri ve Amerika gibi gelişmişlik düzeyi yüksek olan ülkelere göre daha düşüktür.
Yaygın kanser türlerinin en az üçte biri daha sağlıklı bir beslenme biçiminin seçilmesi, tütün ürünlerinden uzak durulması, fiziksel aktivitenin arttırılması ve alkol kullanımının azaltılması ile önlenebilir. Ayrıca ultraviyole radyasyondan korunma, mesleksel ve çevresel olumsuz etkilerin önüne geçilmesi ile kanser yükü daha da azalacaktır.
Dünyada ve Türkiye’de kanserin önemli bir kısmı önlenebilen kanserlerdir. Özellikle ülke verilerimiz değerlendirildiğinde tütün ve obezite ile mücadele programımız kanser kontrolünün en önemli yapıtaşlarını oluşturmaktadır. Kanser tedavi üzerine yapılan yatırımlar ile değil, önleme ve erken teşhis üzerine yöneltilen eylem planları ile kontrol altına alınabilir. Bunlarla beraber alkol ile mücadele, fiziksel aktivitenin arttırılması, tuzun kısıtlı kullanılması, enfeksiyon ajanları ile mücadele de çok önemli unsurlardır.
Kanser türlerinin uyarılarını erken fark etmek, bulgularını araştırmak ve ileri tetkik için hastaların sevk edilmesi erken tanı şansını arttırmaktadır. Ülkemizde meme, kalın bağırsak ve rahim ağzı kanserleri için toplumun kaynaklarına ve hastalık yüküne uygun olarak tarama programları yürütülmektedir.
Ülkemizde erken tanı, kanser türlerinin kontrol altına alınması, hizmet içi eğitim ve halk eğitimi yoluyla halkın kanser konusunda bilgilendirilmesi, bilinçlendirilmesi ve kanserin morbidite ve mortalitesinin azaltılmasını sağlamak amacıyla Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezleri (KETEM) kurulmuştur. Dünya Sağlık Örgütü’nün taranmasını önerdiği meme, serviks (rahim ağzı) ve kolorektal ( kalın bağırsak) kanserlerde, kanser vakalarının erken evrelerde yakalanmasına yönelik toplum tabanlı tarama programları bu merkezler tarafından yürütülmektedir. Toplum tabanlı taramanın dışında herhangi bir nedenle herhangi bir sağlık kuruluşuna başvuran kişilere de fırsatçı taramalar yapılmaktadır.1995 yılında kurulmaya başlanan ve 2002-2004 yılları arasında Avrupa Birliği programları çerçevesinde 11’e yükselen Kanser Erken Teşhis, Tarama ve Eğitim Merkezleri (KETEM) öncülüğünde sistemli tarama programları yürütülmeye başlanmıştır. Yapılan çalışmalarda her 250.000 nüfusa bir adet KETEM planlanmış şuan 81 ilde en az bir tane olmak üzere 218 KETEM (120 KETEM SHM içinde ), 36 Mobil KETEM, toplamda 254 merkezde tarama programları yürütülmektedir.
Toplum tabanlı taramalar , Tarama ve Eğitim Merkezleri (KETEM), Aile Sağlığı Merkezleri (ASM) ve Sağlıklı Hayat Merkezlerinde (SHM) ücretsiz olarak yapılmaktadır.
2019 yılında yaklaşık 2.500.000 kişiye Meme Kanseri Taraması yapılmıştır.
2019 yılında yaklaşık 2.900.000 kişiye Serviks Kanseri Taraması yapılmıştır.
2019 yılında yaklaşık 1.850.000 kişiye Kolerektal Kanseri Taraması yapılmıştır.
Yaklaşık her yıl 7 Milyon kişiye ücretsiz kanser taraması hizmeti verilmektedir.” İfadelerine yer verdi.
İlçe Sağlık Müdürlüğü 03445119515
