Türkiye genelinde temmuz ayı itibarıyla motosiklet ve yük motosikletinin yüzde 64,3’ünün trafik sigortası bulunmuyor.
Türkiye Sigorta Birliğinden (TSB) alınan bilgiye göre 2025 temmuz ayı itibarıyla Türkiye genelinde trafiğe kayıtlı 6 milyon 770 bin civarında motosiklet ve yük motosikleti bulunurken bu araçların 2 milyon 417 bini trafik sigortasına sahip.
İstatistiklere göre, sigortalılık oranı yüzde 35,7 seviyesindeyken başka bir ifadeyle trafikte seyreden motosikletlerin yüzde 64,3'ünün trafik sigortası bulunmuyor.
İstanbul'da ise trafiğe kayıtlı 865 bin 600 civarında motosiklet bulunuyor ve söz konusu motosikletlerin 456 bini sigortalı. Bu rakamlar, İstanbul’daki motosikletlerin sigortalılık oranının yüzde 52,7 ile ülke ortalamasının üzerinde seyrettiğini, İstanbul’da sigortalılık bilincinin görece yüksek olduğunu ve sigortalanma oranının artış eğilimi gösterdiğini ortaya koyuyor.
5,5 milyon motosikletin yüzde 56,5’i yükümlülüğü yerine getirmiyor
Trafik sigortası zorunluluğu, dayanağını Karayolları Trafik Kanunu'ndan alırken kanunun 103’üncü maddesinde motorsuz taşıtlar ile motorlu bisikletlerin (benzinli araçlarda motor hacmi 50 cc ve altı olan, elektrikli araçlarda güç çıkışı 4 kilovatı geçmeyen 2 ya da 3 tekerlekli taşıtlar) genel hükümlere tabi olduğu, trafik sigortası yaptırma zorunluluğu bulunmadığı belirtiliyor.
İstanbul Motorlu Araç Satıcıları Derneği (İMAS) verilerine göre, Türkiye genelindeki 6 milyon 770 bin motosikletin yaklaşık 1 milyon 200 binin motor hacmi 50 cc ve altında bulunuyor. Bu durumda trafik sigortası yapması zorunlu 5,5 milyon motosikletin yüzde 56,5’inin bu yükümlülüğü yerine getirmediği ortaya çıkıyor.
Diğer taraftan yakın zamanda İçişleri Bakanlığının öncülüğünde hazırlanan kanun taslağı metninde motorlu bisikletlerin de trafik sigortası zorunluluğu kapsamına alınması yönünde Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde (TBMM) çalışma yürütülüyor. Bu kapsamda hazırlanan kanun metni çalışma komisyonundan geçti ancak henüz genel kurula intikal etmedi.
Taslağın yasalaşması ile birlikte motorlu bisikletlerin de trafik sigortası zorunluluğu kapsamına alınması bekleniyor.
"Motokurye taşımacılığı da motosiklet sayısını artıran temel unsurlardan biri"
İMAS Başkanı Hayrettin Ertemel, konuya ilişkin AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiye’de motosiklet kullanımının son yıllarda hızlı bir artış gösterdiğini ifade etti.
Son 5 yıllık verilere bakıldığında motosiklet sayısında ciddi bir yukarı yönlü ivmenin mevcut olduğuna işaret eden Ertemel, 2020 yılında Türkiye genelinde 3,5 milyon motosiklet bulunurken, 2025 yılı itibarıyla bu rakamın 7 milyon seviyesine yaklaşmış durumda olduğunu, bunun da 5 yıl içinde neredeyse yüzde 100 artış anlamına geldiğini söyledi.
Ertemel, bu hızlı yükselişte birkaç ana faktörün ön planda olduğunu belirterek öncelikle Çin menşeli uygun fiyatlı motosikletlerin Türkiye pazarına girişinin önemli bir etken olduğunu diğer yandan son yıllarda yaygınlaşan motokurye taşımacılığının da motosiklet sayısını artıran temel unsurlardan biri olduğunu kaydetti.
"Sigortasız araçların trafik uygulamalarında bağlanması gibi adımlarla caydırıcılık sağlanabilir"
Bu alandaki sigortalılık oranında ise çok sınırlı bir iyileşme söz konusu olduğunu belirten Ertemel, 2020’de yüzde 32 seviyesinde olan sigortalılık oranının 2025 yılında ancak yüzde 36’ya çıkarılabildiğini ifade etti.
Ertemel, şunları kaydetti:
"Konu ile alakalı olarak yalnızca motosikletler değil, tüm araç türlerinde sigortalılık oranını artırmak amacıyla, bizlerin de referans sunduğumuz önemli bir düzenleme Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu (SEDDK) tarafından hayata geçirildi. Artık ikinci el araç alımlarında dahi trafik sigortasının devir işlemlerinden önce yapılması zorunlu hale getirildi. Önceden ikinci el satışlarında sigorta, satış işlemlerinden sonra yapılabiliyor ve bu da boşluk oluşturabiliyordu. Bu noktada sigorta yaptırmak tamamen kişinin inisiyatifine kalabiliyordu. Yeni düzenleme ile bu boşluk ortadan kaldırıldı. Buradaki temel amaç trafikte sigortasız araç kalmaması ve sigortalılık oranının hızlı şekilde yükseltilmesi. Düzenlemenin etkilerinin önümüzdeki dönemde verilere yansıyacağı öngörülüyor."
"Motosiklet ve diğer araç gruplarını da kapsar nitelikte, trafik sigorta oranının iyileştirilmesi için teşvik ve caydırıcılığın bir arada işlendiği yeniliklerle yeni düzenlemenin desteklenmesi gerektiği kanaatindeyiz." diyen Ertemel teşvik noktasında fiyat ve erişim politikalarında yapılacak iyileştirmelerin olumlu etki yaratacağını söylemenin mümkün olduğunu dile getirdi.
Ertemel, sigorta primlerinde belirli gruplara yönelik sübvansiyonlar, taksitli ödeme imkanlarının sunulması gibi adımların sigortalılık oranını artırabilecek çözümler arasında gösterilebileceğini vurgulayarak, "Caydırıcılık noktasında ise mevcut teknolojik altyapılarımızın da bu sürece destek verebileceği ifade edebiliriz. Türkiye genelinde yaygınlaşan trafik kameraları sayesinde plakalar üzerinden sigorta durumu anlık olarak tespit edilebilir ve sigortasız araçlara adrese tebligat yolu ile idari yaptırımlar uygulanabilir. Bu bilgi akışı Trafik Emniyet altyapısına entegre edilerek sigortasız araçların trafik uygulamalarında bağlanması gibi adımlarla caydırıcılık sağlanabilir." diye konuştu.
Halihazırda e-Devlet sistemi üzerinden özel ve tüzel kişilerin üzerine kayıtlı araçların sigorta durumunun görülebildiğine dikkati çeken Ertemel, bu altyapının geliştirilerek otomatik hatırlatma ve yaptırım mekanizmaları ile entegre edilmesinin sigortalılık oranını artırmada etkili olabilecek adımlar olacağını aktardı.
