Halk arasında “akıl dişi” olarak bilinen 20 yaş dişleri, genellikle 17–25 yaş aralığında çıkarak genç yetişkinlik döneminde ağız ve diş sağlığını en çok etkileyen sorunlardan biri. Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi’nden Diş Hekimi Arzu Tekkeli, “20 yaş dişleriyle ilgili en yaygın yanılgılardan birine dikkat çekerek, “Toplumdaki yaygın inanış, bu dişlerin mutlaka çekilmesi gerektiği yönünde. Oysa her 20 yaş dişinin çekilmesi şart değil. Çekim kararı, dişin ağız içindeki konumuna, komşu dişlerle ilişkisine ve hastanın genel ağız sağlığına göre verilmeli” dedi.
Çene yapısında yeterli yer olmadığı için tam olarak çıkamayan 20’lik dişler, çoğu zaman gömük ya da yarı gömük şekilde kalabiliyor. Bu durumun da bireylerde ağrı, çürük veya enfeksiyon gibi sağlık problemlerine yol açabileceğini dile getiren Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi’nden Diş Hekimi Arzu Tekkeli, “Yarı gömük diş öndeki dişe baskı yaparak yiyecek artığı birikimine sebep olabilir bunun sonucunda da diş çürüğü ve diş eti enfeksiyonu oluşabilir. Tam gömük dişlerin ise genellikle herhangi bir belirti vermediğini söylemek mümkün. Eğer gömük diş ağrıya veya komşu dişlerde probleme yol açmıyorsa çekilmeyebilir. Ayrıca tamamen çıkmış ve doğru konumlanmış 20 yaş dişleri de düzenli bakım yapıldığında ağızda sağlıklı bir şekilde kalabilir” ifadelerini kullandı.
20’lik diş çekiminde fark yaratan eşik 35 yaş
Çekim sonrasına da değinen Tekkeli, “Hastalar çoğu zaman diş çekiminin ardından sadece dinlenmenin yeterli olduğunu düşünüyor. Oysa bu süreçte ağız hijyenine dikkat etmek, doktorun verdiği ilaçları düzenli kullanmak ve özellikle ilk gün buz kompresi uygulamak iyileşmeyi hızlandırır, enfeksiyon riskini azaltır. Ayrıca bu dişlerin çekimi için en uygun dönem; vücut direnci yüksek, iyileşme kapasitesi daha fazla olduğu için 35 yaşına kadar olan süreçtir. Gerekli durumlarda tabii ki 35 yaşından sonra da çekim yapılabilir yalnızca iyileşme süresi biraz daha uzun olur” ifadelerini kullandı.
Anadolu Sağlık Merkezi Hastanesi’nden Diş Hekimi Arzu Tekkeli, 20 yaş dişleriyle ilgili toplumda yaygın olan doğru bilinen yanlışları sıraladı:
20’lik dişler mutlaka çekilmeli
Her 20’lik dişin çekilmesi gerekmez; karar dişin konumu ve ağız sağlığına göre verilir.
20’lik diş çıkarken çok ağrı yapar
Tam gömük dişler çoğu zaman belirti vermez; ağrı daha çok yarı gömük dişlerde görülür.
20’lik dişler her zaman eğri çıkar
Çene yapısı uygunsa dişler tamamen düzgün de sürebilir.
20’lik diş çekimi çok tehlikelidir
Diş çekimi, deneyimli hekimler tarafından yapıldığında güvenli bir işlemdir. Ek olarak 35 yaş öncesi iyileşme süreci daha hızlıdır.
20’lik dişler hep çürür
Yarı gömük dişlerde yiyecek birikimi çürük riskini artırır ancak tam çıkan dişler düzenli bakımla sağlıklı kalabilir.
20’lik dişler diğer dişleri bozar
Çarpıklığın asıl sebebi genetik ve çene yapısıdır, 20’lik dişler bu durumdan tek başına sorumlu değildir.
Gömülü kalan her 20’lik diş sorun çıkarır
Bazı gömülü dişler hiçbir problem yaratmaz, yalnızca riskli durumlarda çekim gerekir.
20’lik diş çekiminden sonra yüz şişer
Her çekim sonrası yüzde şişlik olacak diye bir kural yoktur. Buz presi, hijyene özen gösterme ve ilaç kullanımı iyileşmeyi hızlandırır.
