Afşin’in tarihi ve tarihi eserleri hakkında çeşitli araştırmalar yapan Mustafa Köş, Afşin İlçesi’nin kuruluş tarihinin 1944 olmadığını belirterek, Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Osmanlı Arşivi kayıtlarında Afşin’in 1704 tarihinde kaza olduğuna dair kayıtlar olduğunu söyledi.
Afşin’in tarihini araştıran çalışmalar yapan Mustafa Köş, T.C Başbakanlık Devlet Arşivleri Katalogları’nda yapmış olduğu araştırmalar neticesin de Afşin’in 1704 tarihinde kaza olduğunu belgeledi.
Afşin’in tarihi hakkında bilgi veren Mustafa Köş, “T.C. Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Osmanlı Arşivi Katalogları kayıtlarında 1704 yılından başlayarak diğer yıllara ait resmi belgelerde Afşin 1704 yılında 307 yıl önce kurulmuş bir ilçe. Osmanlılar döneminde Afşin İlçesi ile Eshab-ı Kehf ve Dedebaba Türbeleri için gönderilen Osmanlı Ferman ve Berat namelerinin asılları İlçemiz Turabioğlu Cami Emekli İmamı Hasan Polat hocamızda bulunan Osmanlı Ferman ve Berat namelerinin ait olduğu hicri yıl ,dosya ve gömlek numaraları ile T.C. Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Osmanlı Arşivi kataloglarındaki belgelerle eşleştirilerek yapılan araştırmada Afşin İlçesi’nin 307 yıllık kaza olduğu belgelerle kesinleşti. Üçyüzyediyıl öncesindede ilçemiz Afşin’in büyük bir şehir olduğu, Romalılara başkentlik yaptığı ve kanuni döneminde 1520 ile 1538 yılları arasında 10.321 nüfuslu büyük bir şehir olup,1539 yılında şiddetli deprem sonucu, 1540 yılında ‘Yarpuz’ şehri olarak Elbistan Sancağı’nın 11. Şehri olarak yörenin yinede en büyük Şehri Afşin olmuştur.1867 yılında Osmanlılar idari yapılanmaya gittiğinden yörede bulunan nahiyeler vergilerin kolay toplanması için birleştirilerek kaza yapılmıştır Zaman Zaman Göksun ve Andırın ilçeleri birbirleriyle dönüşümlü olarak kazalık ve nahiyelik yapmışlardır. İlçemiz Afşin ise Elbistan ile dönüşümlü kaza ve nahiyelik yapmadıklarından ve Elbistana bağlı nahiye olarak kaldığından Elbistan’ın ticari baskısı Afşin’in gerilemesine neden olmuştur. 1944 yılında Afşin yeniden ilçe olmuştur.” şeklinde konuştu.
