Afşin’de bulunan termik santrallerin toprağın işlenmesi sonrası ortaya çıkan gidya, fındık üretiminde kullanılması planlanıyor.
Karadeniz Bölgesi'nde yağışın fazla olması nedeniyle topraktaki kireç, kalsiyum, magnezyum ve potasyum gibi besin maddeleri yıkanıyor ve toprakta asitleşme görülüyor. Bu asitleşme, özellikle fosforun yarayışlı olmasını önemli ölçüde düşürürken, fındıkta verimi ve kaliteyi de olumsuz yönde etkiliyor. Termik santrallerden alınan gidya bu sorunu tamamen ortadan kaldırıyor.
Ordu'da fındıkta verimliliği artırmaya yönelik yapılan çalışmalar kapsamında "Fındık Tarımında Yeni Bir Ürün: Gidya" konulu panel düzenlenerek gidyanın önemi anlatıldı.
Ordu Büyükşehir Belediyesi, Ordu Üniversitesi, Kahramanmaraş Büyükşehir Belediyesi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi ile Ordu İl Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğünün düzenlediği panel, Ordu Üniversitesi Cumhuriyet yerleşkesinde bulunan Müzik ve Sahne Sanatları Konferans Salonunda gerçekleştirildi.
Panele konuşmacı olarak katılan Prof. Dr. Kadir Saltalı, "Gidya ve Tarımda Kullanımı", Prof. Dr. Faruk Özkutlu, "Fındık Tarımında Beslenme Problemleri" ve Prof. Dr. Kürşat Korkmaz ise "Fındık Tarımında Gidya Uygulamaları" konusunda katılımcılara bilgi verdi.
"Gidya doğal kireçtir"
Gidyanın tarımda kullanımı ile ilgili bilgiler veren Panel Başkanı Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Ziraat Fakültesi Toprak ve Bitki Besleme Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Kadir Saltalı, şöyle konuştu: "Karadeniz Bölgesi'nde yağışın fazla olması nedeniyle topraktaki kireç, kalsiyum, magnezyum ve potasyum gibi besin maddeleri yıkanıyor ve toprakta asitleşme görülüyor. Bu asitleşme, özellikle fosforun yarayışlı olmasını önemli ölçüde düşürürken, fındıkta verimi ve kaliteyi de olumsuz yönde etkiliyor. Orta ve Doğu Karadeniz Bölgesi'nde genellikle toprakların ph değeri 5'in altında ve kireç içeriği düşüktür. Ordu ilimizde toprakların yüzde 83'ünün kireç içeriği yüzde 1'in altındadır. Toprakların PH değerini yükseltebilmek için 2-3 yılda bir yaklaşık 300 kg/da kireç (CaCO3) uygulanmaktadır. Uygulanan kireç, fosforu yüksek oranda tutarak bitkilerde fosfor noksanlığına neden olmaktadır. Gidya kireçle karşılaştırıldığında, gerek organik madde içeriği gerekse maliyet açısından değerlendirildiğinde Karadeniz Bölgesi için oldukça faydalı olabilecek bir üründür."
"Toprağın PH'sını yükseltiyor"
Gidya uygulamalarının fındık verimi ve toprak özellikleri üzerine etkisinden bahseden Prof. Dr. Kürşat Korkmaz, şu bilgileri verdi: "Ülkemiz için fındık tarımsal açıdan stratejik bir üründür. Ülkemizde fındık verimi son beş yılda yüzde 40 oranında azalmıştır. Verimi azaltan faktörlerden birisi doğru ve dengeli bir gübreleme programının yapılamamasıdır. Gidya uygulamasıyla toprağın örtücü yani yarayışsız hale getirici etkileri baskılanabiliyor. Fındık yetiştiriciliğinde gidya, toprağın pH'sını düzenler, besin elementi ve fosfor yarayışlılığını artırır, bitkilerin kök gelişimini, toprağın su tutma kapasitesini artırır. Tarım kirecinin tonu 250-300 TL ve kireç üretimi için kullanılan enerji maliyetleri ve kullanım oranı da dikkate alındığında gidyanın yüksek organik madde içeriği ile fiyat avantajı nedeniyle rahatlıkla asit topraklarda kullanılabileceği çevre ve insan sağlığı açısından da değerlendirildiğinde oldukça yararlı olacağı düşünülmektedir. Azotlu gübrelerin önemli bir çevre kirletici olarak değerlendirildiği günümüzde gidya, bölgemizde fındık tarımının yanı sıra çay ve kivi tarımında da kullanılabilecek organik bir kaynaktır."
