Tarih Araştırmacısı Mustafa Köş:
“Osmanlı Padişahları Afşin Eshab-ı Kehf Külliyesi’ne Sahip Çıkmış”
Tarih Araştırmacısı Mustafa Köş, Osmanlı Padişahlarından Sultan Abdülmecit’inde Afşin Eshab-ı Kehf Külliyesi ve Medresesi ile Dedebaba Türbesi’nin gelirlerin korunması için ferman gönderdiğini kaydetti.
Osmanlı Padişahı Sultan Abdülmecit, Afşin Eshab-ı Kehf Külliyesi ve Medresesi ile Dedebaba Türbesi’nin, dönemin Elbistan Voyvodasından tarafından el konulan gelirleri için bir ferman yayınladığı gün yüzüne çıktı.
Yayınlanan fermanda derhal Eshab-ı Kehf Külliyesi’nin gelirleri ile Dedebaba Türbesi’nin gelirlerine el koyan Elbistan Volvodası’nın yakalanarak idam edilmesi ve bir daha böyle bir olaya meydan verilmemesi için Elbistan, Efsus, Maraş kazasının kadılarına ferman gönderdi.
Konu hakkında açıklama yapan Tarih Araştırmacısı Mustafa Köş, “Osmanlı İmparatorluğuna katılan Efsus (Afşin) şehri padişahlarında dikkatini çekmiş ve Afşin'de bulunan külliyede faaliyet gösteren zaviyeye Şehülislamlar tayin edilmiş. Her sene Efsus (Afşin'de ki) Eshab-ı Kehf Şeyülislamına Osmanlı padişahlarınca beratnameler (fermanlar) gönderilmiştir. Başbakanlık arşivinde (H 1077m) yazılı vesikadan öğrendiğimize göre Osmanlılar Efsus (Afşin)'de ki Eshab-ı Kehf adını taşıyan bir zaviye kurmuşlardır. Devrim Alimlerinden Mevlana Mustafayı Efsus (Afşin) Eshab-ı Kehf zaviyesine tayin etmişlerdir. 1738 -1841 yıllarında Osmanlı Padişahlarından Sultan Abdülmecit Han tarafından gönderilen Ferman ve Beratnamelerin Türkçe’si şöyledir:
Elbistan ve Efsus (Afşin) ,Maraş kazası Naiblerine buyruğumdur. Efsus (Afşin) kazasında bulunan Dedebaba Türbesi ile Eshab-ı Kehf vakıflarına Elbistan Voyvodası tarafından el konulmuştur. Maraş Ahkam defterlerinin 4-5-6- nolu hükümlerinde 1738 yılında Osmanlı padişahı Sultan Abdülmecit efendi Elbistan, Efsus-Afşin, Maraş kazası Naiblerine gönderdiği 1-2-3- nolu Fermanlarında derhal Eshab-ı Kehf ve Dedebaba Türbesinin gelirlerine el Koyan Elbistan Voyvodasının yakalanarak asılmasını be bir daha böyle bir olaya meydan verilmemesini Elbistan, Efsus-Afşin, Maraş kazası Naiblerine Fermanla bildirilmiştir.”dedi.
Tarih Araştırmacısı Mustafa Köş açıklamasına şöyle sürdürdü:
“Afşin, Kahramanmaraş’ın Elbistan ilçesinin 25 km. kuzeybatısında ve Atlas yazısının batı tarafının sonunda bulunan ilçedir. Afşin’in adı Arabasus’tan gelmektedir ve buraya Yarpuz da denilmektedir. Bugün burada oturanların tamamı Türk ve Müslüman olup halk tarımla uğraşmaktadır. Afşin ilçesinde bir çok tarihi eser bulunmaktadır. Bu eserlerden en önemli olanı Ashab-ı Kehf’tir. Halk arasında, Dakyanus ve Ashab-ı Kehf hakkında pek çok konular bilinmekte ve bunlar ağızdan ağza nakledilmektedir.10 Bugün Afşin’de gencinden yaşlısına varıncaya kadar halk tarafından aktarılan bilgilerle olaylar canlılığını korumaktadır. Kuşaktan kuşağa aktarılan hatıralara ve bilgilere göre Ashab-ı Kehf mağarasının bulunduğu şehrin Afşin olduğu kuvvetle muhtemeldir. Kehf Suresi’nde verilen bilgiler ve İslam müelliflerinin
Eserlerinde belirtilen yorumlar Ashab-ı Kehf’in Afşin’de olduğunu desteklemektedir.”
