Türkiye'de 65 ve daha yukarı yaştaki nüfus son 5 yılda yüzde 17 artarak, geçen yıl 6 milyon 895 bin 385 kişi oldu. Yaşlı nüfusun toplam nüfus içindeki oranı 2013'te yüzde 7,7 iken geçen yıl yüzde 8,5'e çıktı.
Türkiye İstatistik Kurumu 2017 yılına ilişkin "İstatistiklerle Yaşlılar" çalışmasının sonuçlarını açıkladı.
Kahramanmaraş’ta yaşlı nüfus oranı 2017 yılında %7,5 oldu.
SON 5 YILDA YÜZDE 17 ARTTI
Buna göre, 2013 yılında 5 milyon 891 bin 694 kişi olan yaşlı nüfus, son 5 yılda yüzde 17 artış göstererek geçen yıl 6 milyon 895 bin 385 kişi oldu. Yaşlı nüfusun toplam nüfus içindeki oranı 2013 yılında yüzde 7,7 iken, geçen yıl yüzde 8,5'e yükseldi. Yaşlı nüfusun yüzde 44'ünü erkek, yüzde 56'sını kadın nüfus oluşturdu.
2023'TE NE OLACAK?
Nüfus projeksiyonlarına göre, yaşlı nüfus oranının 2023 yılında yüzde 10,2, 2030 yılında yüzde 12,9, 2040 yılında yüzde 16,3, 2060 yılında yüzde 22,6 ve 2080 yılında yüzde 25,6 olacağı tahmin edildi.
Yaşlı nüfus yaş grubuna göre incelendiğinde, 2013 yılında yaşlı nüfusun yüzde 60,3'ü 65-74, yüzde 32,2'si 75-84 ve yüzde 7,5'i 85 ve daha yukarı yaş grubunda iken, geçen yıl yüzde 61,6'sının 65-74, yüzde 29,7'sinin 75-84 ve yüzde 8,6'sının 85 ve daha yukarı yaş grubunda yer aldığı görüldü.
DÜNYANIN YAŞLI NÜFUSU
Geçen yıl dünya nüfusunun yüzde 8,9'unu yaşlı nüfus oluşturdu. En yüksek yaşlı nüfus oranına sahip ilk üç ülke, yüzde 32,2 ile Monako, yüzde 27,9 ile Japonya ve yüzde 22,1 ile Almanya oldu. Türkiye bu sıralamada 167 ülke arasında 66. sırada yer aldı.
TÜRKİYE'NİN ORTANCA YAŞI YÜKSELDİ
Nüfusun yaşlanmasıyla ilgili bilgi veren göstergelerden ortanca yaş, 2013 yılında 30,4 iken geçen yıl 31,7 oldu. Ortanca yaş 2017 yılında erkeklerde 31,1, kadınlarda 32,4 olarak gerçekleşti.
Nüfus projeksiyonlarında, ortanca yaşın 2023 yılında 33,5, 2030 yılında 35,6, 2040 yılında 38,5, 2060 yılında 42,3 ve 2080 yılında 45 olacağı öngörüldü.
"Hayat Tabloları 2014-2016" sonuçlarına göre, doğuşta beklenen yaşam süresi Türkiye geneli için 78 yıl, erkekler için 75,3 yıl ve kadınlar için 80,7 yıl olarak belirlendi. Genel olarak kadınların erkeklerden daha uzun süre yaşadığı görülürken, doğuşta beklenen yaşam süresi farkı 5,4 yıl oldu.
Türkiye'de 65 yaşına ulaşan bir kişinin kalan yaşam süresi ortalama 17,8 yıl olarak kayıtlara geçti. Erkekler için bu sürenin 16,1 yıl, kadınlar için 19,3 yıl olduğu gözlendi. Başka bir ifadeyle, 65 yaşına ulaşan kadınların erkeklerden ortalama 3,2 yıl daha fazla yaşayacağı tahmin edildi. Beklenen yaşam süresi 75 yaşında 10,8 yıl iken 85 yaşında 6 yıl olarak tespit edildi.
YAŞLI BAĞIMLILIK ORANI YÜZDE 12,6
Çalışma çağındaki yüz kişiye düşen yaşlı sayısını ifade eden yaşlı bağımlılık oranı, 2013 yılında yüzde 11,3 iken, geçen yıl yüzde 12,6'ya yükseldi.
Nüfus projeksiyonlarına göre, yaşlı bağımlılık oranının 2023'te yüzde 15,2, 2030'da yüzde 19,6, 2040'ta yüzde 25,3, 2060'ta yüzde 37,5 ve 2080'de yüzde 43,6 olacağı tahmin edildi.
EN FAZLA YAŞLI SİNOP'TA
Yaşlı nüfus oranının en yüksek olduğu il, geçen yıl yüzde 18,2 ile Sinop oldu. Bu ili yüzde 16,8 ile Kastamonu, yüzde 15,4 ile Artvin ve Çankırı izledi. Yaşlı nüfus oranının en düşük olduğu il ise yüzde 3,2 ile Şırnak olarak belirlendi. Bu ili yüzde 3,3 ile Hakkari ve yüzde 3,7 ile Van izledi.
Öte yandan, yaşlı nüfusun yüzde 0,1'ini oluşturan 100 yaş ve üzerindeki yaşlı kişi sayısı, geçen yıl 5 bin 416 olarak kayıtlara geçti.
100 YAŞIN ÜZERİNDEKİ YAŞLILAR
Türkiye'de 100 yaşın üzerinde en fazla yaşlıya sahip ilk üç il, 691 kişi ile İstanbul, 262 kişi ile Şanlıurfa ve 251 kişi ile Mardin olurken, en az yaşlıya sahip ilk üç il, 3 kişi ile Ardahan, 5 kişi ile Bayburt ve Bartın olarak sıralandı.
Türkiye'de geçen yıl yaşlı erkeklerin yüzde 66,3'ü, yaşlı kadınların ise yüzde 65,9'u mutlu olduğunu beyan etti. Yaşlıların en önemli mutluluk kaynağı yüzde 65,8 ile aileleri, yüzde 16,5 ile çocukları oldu.
OKUMA YAZMA BİLMEYEN YAŞLI NÜFUS
Buna göre, okuma yazma bilmeyen yaşlı nüfus oranı, 2012 yılında yüzde 25,4 iken 2016 yılında yüzde 20,8'e düştü. Okuma yazma bilmeyen yaşlı kadınların oranının, yaşlı erkeklerin oranından 4 kat fazla olduğu görüldü. Okuma yazma bilmeyen yaşlı kadınların oranı, 2016 yılında yüzde 31,1 iken yaşlı erkeklerin oranı yüzde 7,5 oldu.
YAŞLILARIN EĞİTİM DURUMU
Eğitim durumuna göre yaşlı nüfus incelendiğinde, 2012 yılında yaşlı nüfusun yüzde 40,4'ü ilkokul mezunu, yüzde 4,4'ü ortaokul veya dengi okul/ilköğretim mezunu, yüzde 4,7'si lise veya dengi okul mezunu, yüzde 4,4'ü yükseköğretim mezunu iken 2016 yılında ilkokul mezunu olanların oranı yüzde 43,7'ye, ortaokul veya dengi okul/ilköğretim mezunu olanların oranı yüzde 5,6'ya, lise veya dengi okul mezunu olanların oranı yüzde 5,9'a, yükseköğretim mezunu olanların oranı ise yüzde 5,8'e yükseldi.
Yaşlı nüfusun eğitim durumu cinsiyete göre incelendiğinde, cinsiyetler arasında önemli farklılıklar olduğu gözlendi. Tüm eğitim düzeylerinde yaşlı erkek nüfus oranının, yaşlı kadın nüfus oranından daha yüksek olduğu tespit edildi.
YAŞLI NÜFUSTA İŞSİZLİK
Yasal medeni duruma göre yaşlı nüfus incelendiğinde, cinsiyetler arasında önemli farklılıklar olduğu belirlendi. Yaşlı erkek nüfusun 2017 yılında yüzde 1,2'sinin hiç evlenmemiş, yüzde 83,4'ünün resmi nikahla evli, yüzde 3'ünün boşanmış, yüzde 12,5'inin eşinin ölmüş olduğu görülürken, yaşlı kadın nüfusun yüzde 2,5'inin hiç evlenmemiş, yüzde 44,3'ünün resmi nikahla evli, yüzde 3,4'ünün boşanmış, yüzde 49,8'inin ise eşinin ölmüş olduğu tespit edildi.
Gelir ve yaşam koşulları araştırması sonuçlarına göre, eşdeğer hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin yüzde 60'ına göre hesaplanan yoksulluk oranı, 2012 yılında Türkiye geneli için yüzde 22,6 iken 2016 yılında yüzde 21,2 oldu. Bu oran, yaşlı nüfus için 2012 yılında yüzde 18,7 iken 2016 yılında yüzde 16 oldu.
Yaşlı nüfusun yoksulluğu cinsiyete göre incelendiğinde, yoksul yaşlı erkek nüfus oranı 2012 yılında yüzde 17,7 iken 2016 yılında yüzde 14,7 oldu. Yoksul yaşlı kadın nüfus oranı ise 2012 yılında yüzde 19,4 iken 2016 yılında yüzde 17 oldu.
Hanehalkı iş gücü araştırması sonuçlarına göre, 2016 yılında 15-64 yaş grubunda iş gücüne katılma oranı yüzde 57 iken yaşlı nüfusun iş gücüne katılma oranı yüzde 11,8 olarak gerçekleşti. Yaşlı erkek nüfusta bu oran yüzde 19,9 iken yaşlı kadın nüfusta yüzde 5,5 oldu. Yaşlı nüfustaki işsizlik oranının ise yüzde 2,6 olduğu görüldü.
İstihdam edilen yaşlı nüfusun sektörel dağılımı incelendiğinde, 2016 yılında yaşlı nüfusun yüzde 70,22'sinin tarım, yüzde 22,8'inin ise hizmetler sektöründe yer aldığı belirlendi.
ALZHEIMERDAN ÖLEN YAŞLILAR ARTTI
Ölüm nedeni istatistiklerine göre, 2016 yılında ölen yaşlıların yüzde 45,6'sı dolaşım sistemi hastalıkları nedeniyle hayatını kaybetti.
Bu hastalığı yüzde 16,3 ile iyi huylu ve kötü huylu tümörler, yüzde 13,9 ile solunum sistemi hastalıkları takip etti. Ölüm nedenleri cinsiyete göre incelendiğinde, cinsiyetler arası en önemli farkın iyi huylu ve kötü huylu tümörlerde olduğu belirlendi. İyi ve kötü huylu tümörler nedeniyle hayatını kaybeden yaşlı erkeklerin oranı yaşlı kadınların oranının yaklaşık iki katı oldu. İyi ve kötü huylu tümörler nedeniyle hayatını kaybeden yaşlı erkeklerin oranı yüzde 21,4 iken yaşlı kadınların oranı yüzde 11,3 olarak kayıtlara geçti.
Alzaymır hastalığından hayatını kaybeden yaşlıların sayısı 2012 yılında 7 bin 524 iken, 2016 yılında 12 bin 900'e yükseldi. Alzaymır nedeniyle ölen yaşlıların oranı 2012 yılında yüzde 3,4 iken, 2016 yılında yüzde 4,5'e çıktı. Söz konusu hastalıktan ölen yaşlıların oranı cinsiyete göre incelendiğinde, her iki cinsiyette de artış olduğu görüldü. Alzaymır nedeniyle yaşamını yitiren yaşlıların oranı 2012 yılında erkeklerde yüzde 2,7, kadınlarda yüzde 4,2 iken, 2016 yılında erkeklerde yüzde 3,5'e, kadınlarda ise yüzde 5,4'e yükseldi.
YAŞLILARIN İNTERNET KULLANIMI ARTTI
Mutlu olduğunu beyan eden yaşlı bireylerin oranı 2016 yılında yüzde 64,5 iken, 2017 yılında yüzde 66,1'e yükseldi. Genel mutluluk düzeyi cinsiyete göre incelendiğinde, 2017 yılında yaşlı erkeklerin yüzde 66,3'ü, yaşlı kadınların ise yüzde 65,9'u mutlu olduğunu beyan etti. Yaşlı bireylerin 2017 yılında en önemli mutluluk kaynağı yüzde 65,8 ile aileleri ve yüzde 16,5 ile çocukları oldu.
İnternet kullanan yaşlı bireylerin oranı 2,7 kat arttı. Hanehalkı bilişim teknolojileri kullanım araştırması sonuçlarına göre, internet kullanan 65-74 yaş grubundaki yaşlı bireylerin oranı 2013 yılı nisan ayında yüzde 4,2 iken, 2017 yılının aynı ayında yüzde 11,3'e yükseldi. İnternet kullanan yaşlı bireyler cinsiyete göre incelendiğinde, erkeklerin kadınlardan daha fazla internet kullandığı görüldü. İnternet kullanan yaşlı erkeklerin oranı 2017 yılında yüzde 15,6 iken, yaşlı kadınların oranı yüzde 7,5 oldu.
